ارزش های خبری چیست؟
برای یک روزنامهنگار، وقایع - و حتی افراد - میتوانند ویژگیهایی داشته باشند که آنها را دارای ارزش انتشار میکند. یکی از روشهایی که دستاندرکاران تهیه? خبر برای تعریف، گزینش و ارائه? خبر به کار میگیرند، امتیازدهی غیر رسمی بر اساس ارزشهای خبری (به انگلیسی News Values) است.
خبرنگاران قاعدههایی اساسی دارند که به پرسش «خبر چیست؟» پاسخهای لازم را میدهد. این قاعدههای اساسی توسط سازمانهای خبری نوشته یا ابلاغ نمیشوند، این قاعدهها در عملکرد روزانه و در دانشی که بر اثر تجربه? کاری فراهم شده، پدید آمده اند. یک رویکرد علمیتر برای درک فرایند انتخاب خبر، تلاش برای شناسایی و تعریف ارزشهای خبریای است که از آنها قاعدههای اساسیای به دست میآید که روزنامهنگاران در عمل خبرها را با آنها گزینش میکنند.
دید نو به خبر
یکی از نخستین اشارههای خاموش به لزوم بازنگری مفهوم خبر به شکلی که معنای خبر را نه تعاریف قالبی که سلیقه? مخاطب تعیین کند در رمان اسکوپ نوشته? اولین وو آمده است. یکی از شخصیتهای داستان به دیگری میگوید: «میدانی، خیلی چیزها درباره? روزنامهنگاری هست که باید یاد بگیری. به موضوع این شکلی نگاه کن. خبر چیزی است که یکی که به هیچ چیز اهمیت نمیدهد، میخواهد بخواندش؛ و تا وقتی خبر است که او بخواندش. بعدش کهنه است. به ما پول میدهند که خبر بیاوریم».
گالتونگ و روگ
اغلب آغاز استفاده از مفهوم ارزش خبری را به مقاله? ساختار خبرهای خارجی نوشته? گالتونگ و روگ منسوب میکنند. نکته? قابل توجه در این زمینه این است که عبارت ارزش خبری حتی یک بار نیز در این مقاله به کار نرفته است و این مقاله نه در یک نشریه? تخصصی روزنامهنگاری یا ارتباطات که در یک نشریه? پژوهشهای روابط بینالملل منتشر شده است.
آنها این دوازده معیار را به عنوان معیارهای خبر خوب معرفی کردند: تواتر، [گذر از] آستانه، مبهم نبودن، معناداری، همخوانی، غیرمنتظرگی، استمرار، ترکیب، انتساب به ملتهای نخبه، انتساب به مردم نخبه، انتساب به افراد، و انتساب به امری منفی.
دید انتقادی
بیش از یک دهه پس از انتشار مقاله? گالتونگ و روگ بعضی از نظریهپردازان سیاسی و اجتماعی دیدگاههایی انتقادی نسبت به ارزشهای خبریای که این دو معرفی کرده بودند در پیش گرفتند. برای مثال:
این همانجا است که ایدئولوژی حرفهای آنچه خبر خوب را تشکیل میدهد - برداشت خبرنگار از ارزشهای خبری - شروع به شکل دادن روند میکند. در عمومیترین سطح، این شامل جهتدهی به موارد «خارج از معمول» میشود، که از راههایی انتظارات «طبیعی» ما را - برای مثال درباره? حیات اجتماعی، زلزله? غیرمنتظره یا فرود بر سطح ماه - نقض میکند. میتوانیم این را ارزش خبری اولیه یا اصلی بنامیم.
آخرین تغییرها
در سال 2007 میلادی پاول برایتون و دنیس فوی در مقدمه? کتاب خود به نام ارزشهای خبری نشان دادند که تغییرات مختلف در عرصههای اجتماع، فرهنگ و فناوری باعث شده تجدید نظر در ارزشهای خبری مطابق نظر گالتونگ و روگ الزامی شود. در دوازده فصل بعدی کتاب آنها کوشیدند این بازنگری را به شیوهای آکادمیک انجام بدهند.
منبع: ویکی پدیا